Hava sıcaklıklarının çok yüksek seviyelere ulaştığı Ağustos ayında güneş çarpması vakaları artış gösteriyor. Özellikle güneşten daha fazla olumsuz etkilenen diyabet, tansiyon ve kalp hastaları, gerekli önlemleri almadıkları takdirde kalıcı nörolojik sorunlar hatta hayati risk ile karşı karşıya kalabiliyor. Memorial Antalya Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Tülay Kadıoğlu, güneş çarpasından korunmak için yapılması gerekenler hakkında bilgi verdi.
Nemli havalar da güneş çarpmasına neden olabilir
Güneş çarpması, aşırı sıcak sonucu beden ısısını ayarlayan mekanizmanın bozulması sonucu ortaya çıkmaktadır. Havanın sıcaklığı kadar yüksek nem oranı da bu riski artırmaktadır. Güneş çarpmasının en önemli sebebi, vücudun kendi ısısını koruma mekanizması olan terlemeyi yeterince gerçekleştirememesidir. Ayrıca sıcaklarda aşırı terleme sonucu fazla miktarda sıvı ve elektrolit kayıpları sonucunda da vücut sıcaklığı yükselmeye başlamakta ve sonucunda güneş çarpması ile karşılaşılabilmektedir.
Kronik hastalığı olanlar serin yerde dinlenmeli
Sıcak havalarda en sık görülen rahatsızlık olan güneş çarpması, alınan tedbirlerle önlenebilir. Özellikle 50 dereceyi aşan sıcak havalarda, 11.00 ile 16.00 saatleri arasında dışarı çıkılmaması çok önemlidir. Seçilen kıyafetler teri alabilen ince pamuktan olmalı ve açık renk kıyafetler tercih edilmelidir. Terleme ile birlikte ciddi bir su kaybı yaşandığı için, susama hissi beklenmeden, gün içerisinde 2,5 – 3 litre su mutlaka tüketilmelidir. Diyabet, kalp, yüksek tansiyon gibi kronik hastalığı olan kişilerin, sıcak havalarda zorunlu olmadıkça dışarı çıkmaması, serin ve kapalı ortamlarda bulunması gerekmektedir.
Terleyememe, bulantı ve baş dönmesi belirtiler arasında…
Güneş çarpmasının en önemli belirtisi, vücudun kendi ısısını ayarlama mekanizması bozulduğu için ateşin 40-41 derecelere yükselmesidir. Bunun yanı sıra baş ağrısı ve dönmesi, bulantı, terleyememe, şuur bulanıklığı, kalp hızında artma, kol ve bacaklarda kramplar, hatta komaya kadar gidebilen nörolojik belirtiler de gelişebilmektedir. Söz konusu belirtilerin olması durumunda, kişinin bilinci yerinde ise hemen serin bir yere alınmalı ve soğuk kompreslerle vücut ısısının düşürülmesine yardım edilmelidir. Su kaybının giderilmesi için bol miktarda su verilerek, zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna götürülmelidir.
Güneş çarpmasından korunmak için bunlara dikkat edin;
- Mevsime uygun, vücudun sıcaklığını çok yükseltmeyecek, terletmeyecek, açık renkli kıyafetler giyin. Güneşten korunmak için geniş kenarlı şapkalar takın.
- Günlük tüketmeniz gereken 2,5 – 3 litre su ile birlikte, vücudun kaybettiği elektrolitler için mineralli su için.
- Alkol kullanımı, özellikle sıcak günlerde vücudun ısısını ayarlayan mekanizmayı olumsuz etkilediğinden, alkol tüketimine dikkat edin.
- Güneşin en etkili olduğu saatlerde aşırı yağlı, sindirimi zor yiyecekler yemekten kaçının
- Spor yapılacak saatleri dikkatli seçin. Ultraviyole ışınların en yoğun olduğu 11.00-16.00 saatleri arasında, güneş altında spor faaliyetleri yapmaktan kaçının
İmkanınız varsa vücudun ısısını düşürebilmek için sık sık duş alın. Dışarıda olduğunuz saatlerde başınızı ve vücudun açıkta olan yerlerini su ile nemlendirin.
