Op.Dr. Yeşim Yerçok
Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı
http://www.dryesimyercok.com/
Hamilelik nezlesi nedir?
Gebelikte burun akıntısı ve burun tıkanıklığı son derece yaygın görülmektedir. Gebe kadınların %30’undan fazlasında grip gibi bir viral bir enfeksiyon veya allerji sebepli olmadan burun iç mukozasında ödem ve tıkanıklık olmaktadır. Bu durumun adı Gebelik nezlesidir.
Gebeliğin erken döneminden itibaren hatta 2. Ayında başlayabilir ve gebelik boyunca daha da kötüye gidebilir. Burun mukozasında ödem yani tıkanıklık doğumdan sonra hafifler ve doğum sonrası 2 haftaya kadar tamamen kaybolur.
Hamilelik nezlesi neden olur? Hamile kaldığınızda vücudunuzda artan yüksek miktarda östrojen ve progesteron hormonu burun içindeki mukozanın şişkinliği arttırır, mukus yani burun salgılarını arttırır. Ayrıca gebelikte vücudunuzda dolaşan kan miktarı da artar, bu durum burnunuz içindeki ince kan damarlarının da şişmesine ve dokuda tıkanıklığa neden olur. Tüm bunlar hamilelik nezlesi dediğimiz burnunuzda tıkanıklık hissi ve burunda sulu bir akıntıya sebep olur.
Hamilelik nezlesinin belirtileri nelerdir? Eğer gebeyseniz ve burnunuzda renksiz veya beyaz sulu akıntı veya tıkanıklıktan şikayetçiyseniz ve beraberinde başka bir semptom yoksa büyük olasılıkla gebelik nezlesi yaşıyorsunuz. Burun tıkanıklığından ötürü nefes almada güçlük, geceleri uyumada zorluk veya başağrısı yaşayabilirsiniz.
Ancak pek çok belirti Gebelik nezlesine benzeyebilir. Eğer tıkalı burun yanısıra hapşırma, öksürme, boğaz ağrısı, hafif vücut ağrısı, şişmiş bademcik veya ateş varsa büyük olasılıkla soğuk algınlığı, grip veya başka bir enfeksiyon geçiriyorsunuz. Bu nedenle semptomları değerlendirmek gerekir.
Hamilelik nezlesinin sinüzitten veya alerjik rinitten farkı nedir? Gebelikte sinüzit de sık görülmektedir. Eğer sinüzit semptomlarınız varsa yani ateş, baş ağrısı, yeşil veya sarı renkli kötü kokulu burun salgısı, yüz ağrısı veya yüzünüzde basınç hissi (öne doğru eğilmek sizi daha da kötüleştirir), üst çene ağrısı veya azalmış koku duyusu varsa doktorunuzu aramalısınız. Antibiotik kullanımına ihtiyacınız olabilir.
Diğer yandan burnunuz tıkanıklığı ve sulu burun akıntısı ile beraber hapşırma ve gözlerde-burunda-boğazda veya kulaklarda kaşınma varsa muhtemelen alerjik rinit söz konusudur. Gebelikte allerji durumu artabilir veya kötüleşebilir veya kendinizi daha önce sizi rahatsız etmeyen pek çok şeye karşı hassas olabilirsiniz.
Eğer vücudunuzda kırıklık, ağrı, titreme varsa ve ateşiniz yükseldiyse bu semptomlar grip olabilir, gebelik nezlesi değil. Bu nedenle semptomları değerlendirmek gerekir.
Tabii ki her zaman burun tıkanıklığının tam olarak neden kaynaklandığını söylemek mümkün olmayacaktır, yani hem gebelik nezlesini hem de alerjik riniti bir arada yaşıyor olabilirsiniz.
Hamilelikte burun tıkanıklığı için evde neler yapabiliriz?
- Buhar geçici olarak tıkanıklığı rahatlatır ve sakinleştirir. Sıcak bir duş alın ve bir süre buhar banyosu yapın. Veya sıcak suyla ıslattığınız bir havluyu yüzünüze tutun ve nefes alın.
- Bol miktarda sıvı tüketin. Bol sıvı alımı boğaz kuruluğunu rahatlatır; burun-boğaz salgılarının yoğunlaşmasını, kurumasını önler.
- Serum fizyolojik içerikli damla veya spreyler burun salgılarını temizler, burun içindeki şişkinliği azaltır. Eczanelerde bulabilirsiniz. Kolayca uygulayabileceğiniz bir yöntemdir. Her burun deliğine birkaç damla damlatmak veya püskürtmek sizi oldukça rahatlatır.
- Oda havasını nemlendirmek için bir nebulizatör yani buhar makinesi kullanın ve gece boyunca başınızın yanında bulundurun. Hava nemlendiricileri ve buhar makineleri ağız ve boğazdaki kurumayı engeller. Nemlendiricinizin iç malzemelerinin temizliğinden emin olun. Bakteri üremesini engellemek için günlük olarak suyunu değiştirin. Filtresini de sıklıkla değiştirmek gerekir.
- Dinlendiğinizde veya uyuduğunuzda başınızı ekstra yastıklarla yükseltin. Başı kalp seviyesinin üstünde tutulması burundaki konjesyonu yani şişkinliği azaltabilir. Ayrıca bu durum reflü sebepli mide yanmasına da iyi gelmektedir.
- Temiz havada yürüyüş ve hafif egzersiz iyi gelebilir
- Güçlü tahriş edicilerden olan sigara dumanı, alkol, boya, kimyasal buharlardan veya semptomları tetikleyecek durumlardan kaçınmalısınız
Hamilelik nezlesinde alabileceğim ilaç var mı? Gebeliğinizin ilk 3ayında bebeğinizin organ gelişimi tamamlanıyor olduğu için bu dönemde burun yıkama solüsyonları dışında herhangi bir ilaç alımı tavsiye edilmez. Ancak burun tıkanıklığı ve akıntı sizi çok rahatsız ederse, doktorunuzu arayıp şikayetlerinizden bahsedin ve alabileceğiniz güvenli bir ilaç olup olmadığını sorun. Çünkü ilaçların büyük çoğunluğu plasentadan geçer ve bu bebek sağlığı için güvenli değildir. Gebelik kategorisi B olan ilaçlar tercih edilmelidir.
Eğer doktorunuz onaylarsa burun açıcı ve ödem giderici dekonjestan ilaçlar ve spreyler doktor kontrolünde sınırlı olarak kullanılabilir. Ancak dekonjestan burun spreylerini yüksek dozda kullanmaktan kaçınmalısınız, çünkü bu ilaçlar rebound inflamasyona yol açabilir, tıkanıklığı daha da kötüleştirebilir ve sizi bu ilaçları kullanmaya bağımlı hale getirebilir.
Doğal yöntemler %100 başarılı olmasa bile semptomlar hafifleyebilir veya ilaç tedavisine gerek olmayacak kadar azalabilir, diğer gelişebilecek komplikasyonları önleyebilir ve hastayı daha rahatlatabilir.
En iyi tedavi nedir?
Doğum yapmak en iyi tedavidir! Hormonlarınızın seviyesi doğumdan sonra hızla düşecek ve hatta birkaç gün içinde kendinizi çok daha iyi hissedeceksiniz. Tüm gebelik nezlesi belirtileri 2-3 haftaya kadar kaybolacaktır.
